พิธีลงนามความร่วมมือทางวิชาการ ในการพัฒนาและบริหารงานสาขาวิศวกรรมพลังงานไฟฟ้าอัจฉริยะ
เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2568 นางสาวนันธิกา ทังสุพานิช อธิบดีกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงานและรองศาสตราจารย์ ดร. เสถียร ธัญญศรีรัตน์ อธิการบดีสถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน ร่วมลงนามความร่วมมือทางวิชาการ ในการพัฒนาและบริหารงานสาขาวิศวกรรมพลังงานไฟฟ้าอัจฉริยะระหว่างกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน(พพ.) กับสถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน ณ ห้องประชุมบุญรอด – นิธิพัฒน์ ชั้น 11 อาคาร 7 พพ. การลงนามความร่วมมือครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษา การวิจัยและพัฒนาการบริการวิชาการ เพื่อพัฒนากำลังคนด้านพลังงาน โดยมีความร่วมมือในการพัฒนาหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์บัณฑิต วิศวกรรมศาสตร์มหาบัณฑิต และปรัชญาดุษฎีบัณฑิต พัฒนาหลักสูตรอบรม Non-Degree วิศวกรรมพลังงานไฟฟ้าอัจฉริยะ และร่วมกันวิจัยและสร้างนวัตกรรมด้านวิศวกรรมพลังงานไฟฟ้าอัจฉริยะ ซึ่งมีความสอดคล้องกับพันธกิจหลักของกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน ในการดำเนินการภายใต้แผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก พ.ศ. 2561-2580 (AEDP2018) ในการเพิ่มสัดส่วนการใช้พลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก ในรูปแบบของพลังงานไฟฟ้า ความร้อน และเชื้อเพลิงชีวภาพ ต่อการใช้พลังงานขั้นสุดท้ายที่ ร้อยละ 30 ในปี พ.ศ. 2580 และแผนอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. 2561-2580 (EEP2018) ในการลดความเข้มการใช้พลังงาน (Energy […]
แนวโน้มด้านพลังงานในอาเซียนที่น่าจับตาในปี 2025 เพื่อบรรลุเป้าหมายลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
แนวโน้มด้านพลังงานในอาเซียนที่น่าจับตาในปี 2025 เพื่อบรรลุเป้าหมายลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ภูมิภาคอาเซียน (ASEAN) กำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงทางพลังงานที่สำคัญ ท่ามกลางแรงกดดันจากการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดและการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคนี้ได้ดำเนินนโยบายและมาตรการต่างๆ เพื่อสนับสนุนการพัฒนาพลังงานทดแทน การใช้กลไกตลาดคาร์บอน และการกำหนดราคาคาร์บอนเพื่อให้เกิดความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจ ในปี 2025 หลายประเทศในกลุ่มอาเซียนได้กำหนดเป้าหมายและแผนด้านพลังงาน อาทิ การพัฒนาพลังงานหมุนเวียน การขยายโครงข่ายไฟฟ้าที่ใช้พลังงานสะอาด และการจัดเก็บภาษีคาร์บอนเพื่อสนับสนุนการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก อย่างไรก็ตาม ยังคงมีความท้าทายด้านพลังงานที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน เช่น ความไม่แน่นอนของกฎระเบียบ ข้อจำกัดทางเทคโนโลยี และต้นทุนของการลงทุนที่สูง เป็นต้น บทความนี้จะนำเสนอภาพรวมของสถานการณ์ด้านพลังงานที่น่าสนใจในภูมิภาคอาเซียนในปี 2025 รวมถึงการดำเนินมาตรการต่างๆ เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยมุ่งเน้นไปที่ประเทศเวียดนาม ประเทศอินโดนีเซีย ประเทศมาเลเซีย และประเทศสิงคโปร์ ในส่วนของนโยบาย แนวโน้ม และความท้าทายที่แต่ละประเทศกำลังเผชิญอยู่ในปัจจุบัน เพื่อให้เห็นถึงทิศทางของพลังงานสะอาดและตลาดคาร์บอนในภูมิภาคนี้ รูปที่ 1 แสดงประเทศในภูมิภาคอาเซียน 1. เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net-Zero Emissions) ในอาเซียน หลายประเทศในแถบภูมิภาคอาเซียนได้กำหนดเป้าหมายและการดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระยะสั้น (ภายในปี 2030 ) และในระยะยาว โดยมีรายละเอียดดังนี้ […]
REC vs Carbon Credit ต่างกันอย่างไร สรุปครบ – เข้าใจง่าย – พร้อมตัวอย่างจริง
ธุรกิจยุคใหม่กำลังเผชิญกับแรงกดดันที่เพิ่มขึ้นทั้งจากผู้บริโภค นักลงทุน และหน่วยงานที่ทำหน้าที่กำกับดูแลให้ดำเนินธุรกิจอย่างยั่งยืนและมีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม ใบรับรองการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy Certificate) หรือ REC และคาร์บอนเครดิต Carbon Credit ซึ่งเป็นสิทธิที่เกิดจากการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จึงกลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจบรรลุเป้าหมายด้านการลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์และก๊าซเรือนกระจก ช่วยสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน วันนี้จะมาถอดรหัสความแตกต่างของเครื่องมือทั้งสองนี้ในการขับเคลื่อนพลังงานสะอาดที่สอดคล้องไปกับนโยบายด้านพลังงานของประเทศที่มุ่งสู่การเป็นสังคมเศรษฐกิจแบบ Net Zero REC (Renewable Energy Certificate) คือ ใบรับรองพลังงานหมุนเวียน ที่ยืนยันว่าไฟฟ้า 1 หน่วย (เมกะวัตต์ชั่วโมง-MWh) ถูกผลิตจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน อาทิ แสงอาทิตย์ ลม น้ำ ชีวมวล โดย REC เป็นกลไกที่ช่วยให้ธุรกิจสามารถ “อ้างสิทธิ์”(Claim) ในการใช้พลังงานสะอาด แม้ไฟฟ้าที่ใช้จริงจะผสมอยู่ในสายส่งเดียวกับไฟฟ้าจากเชื้อเพลิงฟอสซิลก็ตาม จุดประสงค์ เพื่อส่งเสริมการผลิตและการใช้พลังงานสะอาด ช่วยให้องค์กรสามารถอ้างสิทธิ์ได้ว่าใช้ไฟฟ้าที่มาจากพลังงานหมุนเวียน การนำไปใช้งาน ใช้เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากการใช้ไฟฟ้า ในขอบเขตที่ 2 หรือเรียกว่า Scope 2 Emission กรณีตัวอย่างการใช้งาน – ธุรกิจด้านอิเล็กทรอนิกส์ที่มีโรงงานผลิตใช้พลังงานจำนวนมาก นิยมซื้อ REC เพื่อรายงานต่อบริษัทแม่ในต่างประเทศ – บริษัทโลจิสติกส์ขนาดกลางใช้ REC แทนการลงทุนโรงไฟฟ้าเองเพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม – […]
โซลาร์เซลล์ เทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้าฮิตติดเทรนด์
“พลังงานแสงอาทิตย์” คือ พลังงานที่กำลังได้รับความสนใจจากผู้คนทั่วโลก โดยเฉพาะในประเทศไทย จากข้อมูลของกูเกิ้ล เทรนด์ (Google Trends) พบว่ามีสถิติผู้ใช้อินเตอร์เน็ตในไทยค้นหาคำว่า ‘Solar cell’ ในกูเกิ้ลมากเป็นอันดับสองของโลกรองจากประเทศจีน ‘แผงเซลล์แสงอาทิตย์ หรือ แผงโซลาร์เซลล์ (Solar panel / Photovoltaics)’ คืออุปกรณ์สำคัญที่มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งยวดในการเก็บเกี่ยวพลังงานจากแสงอาทิตย์ ซึ่งถือเป็นทรัพยากรพลังงานที่มีเหลือล้นบนโลก โดยการแปลงความเข้มของแสงจากดวงอาทิตย์เป็นกระแสไฟฟ้า ในขณะที่แผงเซลล์แสงอาทิตย์มีส่วนในการผลิตกระแสไฟฟ้าไม่ถึงร้อยละ 2 ของการใช้ไฟฟ้าของโลกในปัจจุบัน แต่แผงเซลล์แสงอาทิตย์นั้นมีการขยายตัวอย่างก้าวกระโดดในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา เนื่องจากราคาที่ลดลงเรื่อยๆ และความก้าวหน้าของเทคโนโลยีแผงเซลล์แสงอาทิตย์ ทำให้ระบบอุตสาหกรรมและประชาชนทั่วไปเข้าถึงระบบแผงเซลล์แสงอาทิตย์ได้ง่ายขึ้น แผงโซลาร์เซลล์เมื่อหมดอายุการใช้งาน ขยะจากแผงโซลาร์เซลล์ ที่ผ่านมารัฐบาลมีแผนส่งเสริมการผลิตไฟฟ้าจากเซลล์แสงอาทิตย์ให้ได้ 15,574 เมกะวัตต์ ภายในปี พ.ศ.2580 ซึ่งทำให้เกิดซากเซลล์แสงอาทิตย์และอุปกรณ์ประกอบจำนวนมาก ซึ่งประเมินกันว่าจะทำให้มีปริมาณของเสียสูงถึง 6 แสนตัน ผศ.ดร.พิชญ รัชฎาวงศ์ หัวหน้าห้องปฏิบัติการขยะ ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในฐานะหัวหน้าชุดโครงการวิจัยร่วมสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เรื่อง “การจัดการแผงเซลล์แสงอาทิตย์ที่หมดความคุ้มค่าในการผลิตไฟฟ้า” เปิดเผยว่า การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ (โซลาร์เซลล์) ไม่ใช่พลังงานสะอาด 100% เพราะโซลาร์เซลล์ มีอายุการใช้งานเฉลี่ยราวๆ 20 ปี เมื่อหมดอายุขัยก็จะกลายเป็นขยะพิษ […]
โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ SMR ดีอย่างไร
โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ SMR ดีอย่างไร จากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศของโลก ที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือสภาวะที่อุณหภูมิของโลกร้อนขึ้น อันเกิดจากการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ทำให้หลายฝ่ายพยายามหาทางออกสำหรับเรื่องนี้ ในภาคพลังงานเอง ก็พยายามพัฒนาเทคโนโลยีของการผลิตพลังงานไฟฟ้าที่ไม่ปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งพลังงานนิวเคลียร์ เป็นทางเลือกหนึ่งที่ได้รับความสนใจที่จะศึกษาและพัฒนาในหลายประเทศ โดยเป็นการพัฒนาโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ขนาดเล็ก (Small Modular Reactor: SMR) เพื่อเป็นทางเลือกหนึ่งของการผลิตไฟฟ้าที่จะไม่ปล่อยก๊าซเรือนกระจก โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ขนาดเล็ก หรือ Small Modular Reactor: SMR คืออะไร โรงไฟฟ้า SMR เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้ปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิชชั่น (Nuclear Fission) มาทำความร้อนและนำมาผลิตไอน้ำ และไอน้ำจะถูกนำไปหมุนกังหันผลิตไฟฟ้า ทั้งนี้โรงไฟฟ้า SMR จะมีการออกแบบเครื่องปฏิกรณ์เป็นรูปแบบโมดูล ซึ่งมีกำลังการผลิตไฟฟ้าไม่เกิน 300 เมกะวัตต์ต่อโมดูล (เทียบเท่าประมาณ 1 ใน 3 ของขนาดกำลังการผลิตไฟฟ้าของเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์แบบดั้งเดิม) โดยโมดูลนี้จะถูกผลิตและประกอบสำเร็จจากโรงงาน ทำให้ติดตั้งได้รวดเร็ว เทคโนโลยีของโรงไฟฟ้า SMR มีการพัฒนาขึ้น มีการลดความซับซ้อนของระบบ และทำให้ระบบมีความปลอดภัยมากขึ้น […]
เปิดโลกพลังงานสะอาด ทางเลือกที่ยั่งยืนเพื่อสิ่งแวดล้อมที่ดีกว่า
ในปัจจุบัน การใช้พลังงานเป็นปัจจัยสำคัญในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการใช้ไฟฟ้าในบ้าน การขับเคลื่อนยานพาหนะ หรือการดำเนินธุรกิจต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม การใช้พลังงานจากฟอสซิล เช่น น้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ อาจส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ ภาวะโลกร้อน และปัญหามลพิษทางน้ำ พลังงานสะอาด จึงเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนที่สามารถช่วยลดผลกระทบเหล่านี้ได้ แล้ว พลังงานสะอาดคืออะไร มีอะไรบ้าง บทความนี้มีคำตอบ พลังงานสะอาดมีอะไรบ้าง พลังงานสะอาด หมายถึง พลังงานที่ผลิตจากแหล่งพลังงานที่ไม่สร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม และมีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระดับต่ำหรือไม่มีเลย แหล่งพลังงานสะอาด ได้แก่ พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม พลังงานน้ำ และพลังงานชีวมวล พลังงานเหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยลดการปล่อยมลพิษ แต่ยังเป็นแหล่งพลังงานที่ยั่งยืนและไม่หมดไปตามกาลเวลา ประโยชน์ของพลังงานสะอาด พลังงานสะอาดไม่เพียงแต่ช่วยลดผลกระทบที่เกิดจากการใช้พลังงานฟอสซิล แต่ยังมีประโยชน์ในด้านอื่น ๆ ที่ครอบคลุมถึงด้านเศรษฐกิจ สุขภาพ และความยั่งยืนของสังคมในระยะยาว อาทิ 1. ลดมลพิษทางอากาศ การใช้พลังงานสะอาดช่วยลดการปล่อยสารพิษและก๊าซเรือนกระจกที่เป็นสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และมีผลกระทบต่อสุขภาพของประชากร 2. ลดการพึ่งพาพลังงานฟอสซิล การหันมาใช้พลังงานสะอาดช่วยลดการพึ่งพาน้ำมันและถ่านหินที่มีปริมาณจำกัดและมีความผันผวนทางด้านราคา 3. สร้างงานและกระตุ้นเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมพลังงานสะอาดสร้างงานในหลายภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็น การติดตั้งและบำรุงรักษาแผงโซลาร์เซลล์ หรือกังหันลม นอกจากนี้ยังส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ 4. ความมั่นคงทางพลังงาน […]
เรื่องควรรู้เกี่ยวกับกับโรงไฟฟ้านิวเคลียร์
ประเด็นเรื่อง ‘พลังงาน’ เป็นหัวข้อที่มีการถกและพูดถึงกันอย่างแพร่หลายในเวทีโลก ในประเทศที่พัฒนาแล้ว ภาคพลังงานถือเป็นภาคส่วนที่สำคัญที่สุดในการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพราะมักจะเป็นภาคส่วนที่ปล่อยเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศ ในขณะที่โลกกำลังวุ่นวายกับ Climate Change การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจึงเป็นวาระสำคัญ และมีการกำหนดเป้าหมายกันอย่างเป็นนัยสำคัญในแต่ละประเทศ สิ่งที่เราต้องการเห็นคือการเปลี่ยนผ่านจากการใช้พลังงานแบบเดิม ไปสู่พลังงานทดแทนที่สะอาดและปลอดภัย ในโพสต์นี้ เราขอหยิบเอา ‘พลังงานนิวเคลียร์’ หนึ่งในทางเลือกที่มีศักยภาพในปัจจุบัน และประเทศไทยเองก็มีแผนที่จะสร้างโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันแผนพัฒนากำลังการผลิตไฟฟ้าพลังงาน (PDP) หรือ แผนที่ว่าด้วยการจัดการหาพลังงานไฟฟ้าของประเทศ ในระยะยาว 15-20 ปี ‘ความปลอดภัย’ น่าจะเป็นท็อปคำศัพท์ที่เด้งมาในหัวของทุกคนที่กำลังอ่าน ว่าประเทศไทยจะไหวเหรอ ? ซึ่งก็ต้องบอกว่าเป็นข้อกังวลที่สมเหตุสมผล เพราะเหตุการณ์ที่สำคัญอย่างเชอร์โนบิลและฟุกุชิมะได้ทิ้งรอยประทับไว้ในสายตาของสาธารณชนทั่วโลก อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์เหล่านี้เป็นเหมือน Outlier ในอุตสาหกรรมที่ก้าวหน้าอย่างมากในด้านความปลอดภัยในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา โรงไฟฟ้านิวเคลียร์สมัยใหม่ถูกสร้างขึ้นด้วยเทคโนโลยีขั้นสูง ควบคู่มากับมาตรการด้านความปลอดภัยที่เข้มข้นเข้มงวด มีการป้องกันหลายชั้น เช่น มีโดมกักเก็บที่ทำด้วยเหล็กและคอนกรีต เพื่อให้มั่นใจว่าแม้ในสภาวะที่รุนแรง รังสีก็ยังคงไม่รั่วไหลออกมา เครื่องปฏิกรณ์ในปัจจุบันมีระบบปิดโดยอัตโนมัติโดยที่ไม่ต้องมีคนเข้าไปแทรกแซงหากมีสิ่งผิดปกติเกิดขึ้น ในด้านสิ่งแวดล้อม ต้องบอกว่าพลังงานนิวเคลียร์เป็นทางเลือกที่สะอาด ไม่เหมือนถ่านหินหรือก๊าซธรรมชาติ เพราะโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ไม่มีการเผาอะไรเลย ดังนั้นจึงไม่มีการปล่อยมลพิษออกสู่อากาศ พลังงานนิวเคลียร์ไม่เพียงแต่ช่วยต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเท่านั้น แต่ยังเป็นพลังงานที่เสถียรภาพ สามารถให้ไฟฟ้าที่คงที่ได้ตลอด […]
V2G เทคโนโลยีเปลี่ยนโลกพลังงาน จาก EV สู่แหล่งพลังงานสำรอง
ในยุคที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการค้นหาแหล่งพลังงานที่ยั่งยืนกลายเป็นประเด็นสำคัญ ยานยนต์ไฟฟ้า (Electric Vehicle: EV) กลายเป็นเทคโนโลยีที่ตอบโจทย์ทั้งการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แต่ในขณะเดียวกัน EV ยังมีศักยภาพที่น่าสนใจในการทำหน้าที่เป็น “แบตเตอรี่เคลื่อนที่” หรือ Vehicle-to-Grid (V2G) เป็นแหล่งพลังงานสำรองให้กับบ้านและชุมชน ซึ่งสามารถนำไฟฟ้าที่สะสมในแบตเตอรี่กลับมาใช้ได้เมื่อจำเป็น ไม่ว่าจะเป็นในช่วงไฟฟ้าดับหรือในช่วงที่มีความต้องการพลังงานสูง เทคโนโลยี Vehicle-to-Grid (V2G) คืออะไร? V2G คือระบบที่ช่วยให้ยานยนต์ไฟฟ้าชาร์จไฟจากโครงข่ายไฟฟ้าและส่งพลังงานกลับสู่ Grid ได้เมื่อจำเป็น โดยใช้เทคโนโลยีการชาร์จไฟสองทิศทาง (Bi-directional Charging) ทำให้ EV ทำหน้าที่เป็นแหล่งสำรองพลังงานสำหรับระบบไฟฟ้าได้ เทคโนโลยีนี้ช่วยเพิ่มความเสถียรและประสิทธิภาพการจ่ายไฟฟ้า ในช่วงที่ระบบไฟฟ้ามีความต้องการใช้สูง หรือในกรณีฉุกเฉิน เช่น ไฟฟ้าดับ นอกจากนี้ยังนำมาใช้เพื่อลดค่าใช้จ่ายไฟฟ้าในบ้านได้ เนื่องจากสามารถดึงพลังงานจากแบตเตอรี่ EV มาใช้แทนการดึงพลังงานจากระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Grid) ในช่วงที่ค่าไฟฟ้าแพงได้ การใช้ V2G ในระดับสากล ในหลายประเทศได้เริ่มทดลองและใช้งานเทคโนโลยี Vehicle-to-Grid (V2G) และ Vehicle-to-Home (V2H) เพื่อเสริมความยืดหยุ่นด้านพลังงานและลดค่าไฟฟ้า โดยมีการใช้ EV เป็นแหล่งพลังงานสำรองในหลายรูปแบบ ตัวอย่างที่น่าสนใจคือ ญี่ปุ่น และ ออสเตรเลีย ซึ่งต่างก็พยายามพัฒนาเทคโนโลยีนี้เพื่อประโยชน์ในเชิงพาณิชย์และชุมชนในประเทศ […]